Kroženje šlezijske politične elite – študija primera
DOI:
https://doi.org/10.4335/21.1.143-159(2023)Ključne besede:
mesto z županijskimi pravicami, elita, lokalna elita, Šlezijsko vojvodstvoPovzetek
Namen članka je raziskati indeks menjavanja šlezijske politične elite v mestih z županijskimi pravicami od volitev leta 2002 skozi pet volitev do leta 2018. Avtoričino razmišljanje o menjavanju politične elite temelji na teoriji kroženja politične elite, ki jo je predstavil Vilfredo Pareto. Ključno raziskovalno vprašanje, na katerega je treba odgovoriti v tem članku, je: kakšen je indeks menjavanja predstavnikov lokalne politične elite v mestih z županijskimi pravicami v Šlezijskem vojvodstvu (PL „województwo“ - enota lokalne uprave na Poljskem).
Z regresijsko analizo je bil preverjen vpliv leta mandata in mesta na stopnjo menjavanja politične elite. Seznam svetnikov je bil pretvorjen v podatkovno zbirko z uporabo algoritma Python. Nadaljnje operacije s podatki (izris diagramov, izračun modela) so bile izvedene v statističnem okolju R 4.0.5 (R Core Team, 2020). Analize so pokazale, da so bile ugotovljene vrednosti indeksa menjavanja političnih elit blizu povprečja ali pa so bile homogeno razporejene okoli njega. Chorzów je bil edina izjema, pri kateri je bil indeks menjavanja politične elite za vsako leto bistveno nižji od povprečja. Povprečni indeks menjavanja političnih elit je bil leta 2002 višji kot v drugih letih, medtem ko se pričakovana povprečja za leta 2006, 2010 in 2014 nepomembno razlikujejo. Analize so pokazale razmeroma stabilno sestavo elit. Povzetek vsebuje zaključke in priporočila.
Literatura
Best, H. & Higley, J. (2019) The Palgrave Handbook of Political Elites (London: Palgrave Macmillan), https://doi.org/10.1057/978-1-137-51904-7.
Bürkner, P. C. (2017) brms: An R package for Bayesian multilevel models using Stan, Journal of statistical software, 80(1), pp. 1-28.
Cukier-Syguła, M. (2022) Samorządowe elity polityczne miast na prawach powiatu w województwie śląskim po wyborach 2018 roku, unpublished Ph.D. dissertation.
Dembinska, M. (2013) Ethnopolitical Mobilization without Groups: Nation-Building
in Upper Silesia, Regional & Federal Studies, 23(1), pp. 47–66.
Dolnicki, B. (2009) Samorząd terytorialny (Warszawa: Wolters Kluwer), pp. 124.
Hoffmann-Lange, U. (2007) Methods of Elite Research, In: Dalton, R. J. & Klingemann, H. D. (eds.) The Oxford Handbook of Political Behavior (Oxford: Oxford University Press), pp. 910-928.
Kamusella, T. (2011) Silesian in the Nineteenth and Twentieth Centuries: a Language
Caught in the Net of Conflicting Nationalisms, Politics, and Identities, Nationalities
Papers. The Journal of Nationalism and Ethnicity, 39(5), pp. 769–789.
Kruschke, J. (2014) Doing Bayesian data analysis: A tutorial with R, JAGS, and Stan (Cambridge: Academic Press).
Marin, R. (2015) The Local Political Elites in East-Central Europe: Between the Legacy of the Past and the Decentralisation of the Presen, Procedia- Social and Behavioral Sciences, 183, pp. 30-39, https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.04.842.
Michałowski, S. (2016) Społeczno-polityczne aspekty funkcjonowania powiatów w Polsce, In: Michałowski, S., Sidor, M. & Wasil, J. (eds.) 25 lat samorządu terytorialnego w Polsce. Bilans doświadczeń (Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej), p. 107.
Michałowski, S. (2020) The impact of direct elections of rural municipality heads (wójt), In: Hess, A. & Świerczyńska-Głownia, W. (eds.) Mayors and city presidents on shaping self-government awareness of commune (gmina) residents (Kraków: Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego), pp. 71-96.
Marondel, S. & Pietrzykowski, T. (2021) Inventing a Nation: The Birth and Development
of the Silesian Minority in Poland, International Journal on Minority and Group
Rights, 28(4), pp. 715–731.
Muś, A. (2021) The Political Potential of Upper Silesian Ethnoregionalist Movement (Leiden: Brill).
Muś, A. (2019) Politicisation of Ethnicity. The Moravian-Silesian Movement in the
Czech Republic and the Silesian Movement in Poland – A Comparative Approach,
Nationalities Papers. The Journal of Nationalism and Ethnicity, 47(6), pp. 1048–1066.
Muś, A. (2021) Regional Politics and Ethnic Identity: How Silesian Identity Has Become
Politicized, Nationalities Papers. The Journal of Nationalism and Ethnicity, 49(5), pp. 926–948.
Muś, A. (2022) Górny Śląsk jako problem politologiczny. Próba syntezy, Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne, 73(1), pp. 192-224.
Pareto, V. (1994) Emotions and actions. Sociological fragments (Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe).
Rothman, S. (2001) Political Elites: Recruitment and Careers, In: Smelser, N. J. & Baltes, P. B. (eds.) International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences (New York: Elsevier), pp. 11656-11661.
Sztumski, J. (1997) Elity ich miejsce i rola w społeczeństwie (Katowice: Wydawnictwo "Śląsk"), p. 54.
Team, R. C. (2020) R: A language and environment for statistical computing (Vienna, Austria).
Turska-Kawa, A. & Hacek, M. (2017) Local Elections as a Sphere for Forming Citizens’ Political Identity, Politics in Central Europe, 13(2-3), pp. 53-72, https://doi.org/10.1515/pce-2017-0003.
Turska-Kawa, A. & Glajcar, R. (2020) “All Parties Treat Silesians Instrumentally”: On Political Representation at the Regional Level, Nationalities Papers, 50(2), pp. 353-371, https://doi.org/10.1017/nps.2020.45.
Turska-Kawa, A. & Wojtasik, W. (2020) Incumbency Advantage in the Context of Electoral Manipulation: Experiences of Local Elections in Poland, Lex Localis – Journal of Local Self-Government, 18(4), pp. 647-674, https://doi.org/10.4335/18.3.647-674(2020).
Wasilewski, J. (1990) Social recruitment processes of the regional power elite (Warsaw: Ossolineum).
Wasilewski, J. (2006) Paviat political elite (Warsaw: Instytut Studiów Politycznych PAN).
Wierzbica, A. (2006) Miasto na prawach powiatu – zagadnienia wybrane, Studia Prawno-Ekonomiczne, 74, pp. 27-28.
Żmuda-Matan, K. (2017) Aspekty finansowe gospodarowania nieruchomościami skarbu państwa w miastach na prawach powiatu (Sosnowiec: Oficyna Wydawnicza "Humanitas").
Wingender, M. & Wiśniewiecka-Brückner, K. (2007) Konjunktur für Minderheitenspra-
chen: Polens Sprachpolitik und das Kaschubische, Osteuropa, 57(11), pp. 211–224.
Regulation from the Council of Ministers of 7 August 1998 on the establishment of counties, Journal of Laws 1998, No. 103, item 652.
Regulation of the Council of Ministers of 31 May 2001 on the establishment, determination of borders and names of counties as well as changes in the county authorities’ registered address, Journal of Laws, No. 62, item 631 as amended.
