Bistvo samoupravljanja, ponazorjeno s primerom strokovnega samoupravnega organa pravnih svetovalcev (na Poljskem)
DOI:
https://doi.org/10.4335/19.3.893-919(2021)Ključne besede:
strokovna samouprava, poklici, ki temeljijo na javnem zaupanju, pravni svetovalci, Poljska, samoupravaPovzetek
Predmet članka obravnava vprašanja v zvezi s pojmom samouprave in ustavno diferenciranimi tipi samouprave, ki uresničujejo načelo decentralizacije javne oblasti. Sistemska načela delovanja demokratične države so opredeljena z delovanjem samouprave, vključno s strokovnimi organi samouprave, ki povezujejo ljudi, ki opravljajo poklice javnega zaupanja. Zato samouprava igra ključno vlogo pri oblikovanju političnega sistema države in posledično pri izvajanju javnih nalog. Namen članka je prikazati osnovne značilnosti samouprave, ki tvorijo ta koncept. Omogoča pa, da se opredeli bistvo samouprave, vendar ne le abstraktno, ampak na danem primeru poklicnega samoupravljanja pravnih svetovalcev na Poljskem. Temeljna teza članka je izjava, da je samoupravljanje najboljša oblika izvajanja oblasti v demokratičnih sistemih, kar omogoča pravilno izvajanje javnih nalog velikega pomena. Nanaša se tako na teritorialne samouprave kot na strokovne samouprave, predvsem pa na tiste, ki povezujejo ljudi, ki opravljajo poklice, ki temeljijo na javnem zaupanju, pravni svetovalec pa je eden od teh poklicev.
Literatura
Banaszak, B. (2015) Prawo konstytucyjne[Constitutional law] (Warsaw: C. H. Beck).
Bańko, M. (2000) (ed.) Inny słownik języka polskiego, P- Ż (Warsaw: Universytet Warszawskie).
Boć, J. (2007) (ed.) Prawo administracyjne (Warsaw: Kolonia Limited).
Bujko W. (2017) Odpowiedzialność dyscyplinarna, In: Bereza A. (ed.) Zawód radcy prawnego. Historia zawodu i zasady jego wykonywania (Warsaw: Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych) p. 519 et seq.
Chmielnicki P. (2005) “Istota część zadań publicznych” i zasada subsydiarności jako konstytucyjne dyrektywy określające zakres działania samorządu terytorialnego i ich realizacji w ustawodawstwie i orzecznictwie, In: Sarnecki P. (ed.) Samorząd terytorialny. [Territorial self-government], Zasady ustrojowe i praktyka [Systemic principles and practice] (Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe), p. 57.
Dąbek, D. & Zimmermann, J. (2005) Decentralizacja poprzez samorząd terytorialny w ustawodawstwie i orzecznictwie pozakonstytucyjnym, In: Sarnecki P. (ed.), Samorząd terytorialny. [Territorial self-government] Zasady ustrojowe i praktyka [Systemic principles and practice] (Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe), pp. 7- 8.
Dolnicki, B. (2016) Samorząd terytorialny (Warsaw: Wolters Kluwer).
Doroszewski, W. (1996) (ed.) Polish Dictionary, volume VIII S- Ś (Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN).
Drabik, L. & Sobol, E. (2007) (eds.) Słownik języka polskiego PWN [Polish Dictionary], P- Ż (Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN).
Dubisz S. (2008) (ed.) Wielki słownik języka polskiego [Great Dictionary of Polish] PWN (Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN).
Dunaj B. (2000) Słownik współczesny języka polskiego, volume 2 p- żyzny (Warsaw:Cykada).
Feret E. (2020) Legal Security and Financial Security of Local Communities. Selected Issues, Studia Iuridica Lublinensia, 29(1), pp. 85-98, http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.1.85-98.
Garlicki L. & Zubik M. (eds) (2016) Constitution of the Republic of Poland. Commentary:. Volume I (Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe).
Grzonka, L. & Kostrubiec, J. (2007) Zawód zaufania publicznego. Przyczynek do dyskusji, Iuridica Lublinensia Studies, 9(9), p. 29-30.
Hauser, J. & Długosz, D. (2002) Tezy w sprawie zawodów zaufania publicznego, In: Zawody zaufania publicznego a interes publiczny- korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu, conference materials (Warsaw: Dział Wydawniczy Kancelarii Senatu).
Izdebski, H. (2014) Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności (Warsaw: LexisNexis).
Kalwas, A. (2004) Samorządność zawodowa to świadome i aktywne współtworzenie demokracji, In: Rola samorządów zawodów zaufania publicznego w tworzeniu demokratycznego państwa prawa (Warsaw: Ośrodek Wydawniczo- Poligraficzny SIM).
Kmieciak, R. (2014) (ed.) Samorząd w systemie demokracji obywatelskiej. Wybrane problemy. [Self-government in the system of citizen democracy. Selected issues] (Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek).
Kornberger-Sokołowska, E. (2001) Decentralizacja finansów publicznych a samodzielność finansowa jednostek samorządu terytorialnego (Warsaw: Liber).
Kornberger-Sokołowska E. (2013) Zasada adekwatności w systemie finansów samorządu terytorialnego w Polsce (Warsaw: LexisNexis).
Kroński A. (1932) Teoria samorządu terytorialnego (Warsaw: Instytut Wydawniczy Biblioteka Polska).
Leoński Z. (2006) Samorząd terytorialny w RP [Territorial self-government in the Republic of Poland] (Warsaw: C. H. Beck).
Markowski A. (2004) (ed.) Wielki słownik poprawnej polszczyzny (Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN).
Niewiadomski, Z. (2001) (ed.) Samorząd terytorialny; ustrój i gospodarka (Bydgoszcz- Warsaw: Oficyna Wydawnicza BRANTA).
Niezgoda, A. (2012) Podział zasobów publicznych między administrację rządową i samorządowową (Warsaw: Wolters Kluwer).
Oniszczuk, J. (2002) Samorząd terytorialny w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (Warsaw: Wolters Kluwer).
Pilipiec, S. & Kępa, M. (2019) The Prestige of Legal Professions among Students of Law and the Intention to Practice These Professions, Studia Iuridica Lublinensia, 28(4), pp. 73- 74, http://dx.doi.org/10.17951/sil.2019.28.4.65-87.
Pułło, A. (2003) Sprawiedliwość społeczna w systemie zasad naczelnych Konstytucji RP [Social justice in the system of the basic principles of the Constitution of the Republic of Poland], Państwo i Prawo, 7, pp. 5-16.
Rabska, T. (1977) Podstawowe pojęcia organizacji administracji, In: Starościak, J. (ed.) System prawa administracyjnego, volume I (Wroclaw- Warsaw- Krakow- Gdansk: Ossolineum), pp. 349- 350.
Safjan, M. & Bosek, L. (eds.) (2016) Konstytucja RP [Constitution of the Republic of Poland] Volume I. Commentary to Articles 1- 86 (Warsaw: C. H. Beck).
Sarnecki, P. (2013) Idea samorządności w strukturze społeczeństwa obywatelskiego, In: Witkowski, Z. & Bień- Kacała, A. (eds.) Samorządy w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997r. (Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa. Oddział Toruński "Dom Organizatora").
Sarnecki, P. (2016) In: Garlicki L. & Zubik M. (eds.) Constitution of the Republic of Poland. Commentary:. Volume I (Warsaw: C. H. Beck) 2016, pp. 456- 481.
Scheffler T. (2018) In: T. Scheffler (ed.) The Act on the Legal Counsels. Commentary (Warsaw: C. H. Beck), p. 648.
Sikora, K. (2019) Local-government Arrangements with Participation of Local Government Units as Compared to Other Forms of Activity in the Sphere of Public Administration, Studia Iuridica Lublinensia, 28(2), pp. 75-96, http://dx.doi.org/10.17951/sil.2019.28.2.75-96.
Sokolewicz, W. & Zubik, M. (2016) In: Garlicki L. & Zubik M. (eds.) Constitution of the Republic of Poland. Commentary: Volume I (Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe), p. 102.
Sołtys, B. (2018) In: T. Scheffler (ed.) The Act on the Legal Counsels. Commentary (Warsaw: C. H. Beck), pp. 143-144.
Świstak, M. (2018) Charakter prawny uchwał organów samorządu zawodowego radców prawnych w Polsce (Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie- Skłodowskiej), pp. 95-104.
Szydło, M (2016) In: Safjan, M. & Bosek, L. (eds.) Konstytucja RP [Constitution of the Republic of Poland] Volume I. Commentary to Articles 1- 86 (Warsaw: C. H. Beck), pp. 429- 458.
Szymański, J. Z. (2014) Samorządność zawodów zaufania publicznego w społeczeństwie obywatelskim, In: Samorząd zawodowy w demokratycznym państwie prawa (Warsaw: Kancelaria Senatu), pp. 21-26 .
Szymczak, M. (1992) (ed.) Słownik języka polskiego [Polish Dictionary], volume III, R-Z (Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN), p. 176.
Tkaczyk, E. (2011) Obowiązkowa przynależność do samorządu zawodowego na przykładzie Polskiej Izby Rzeczników Patentowych, Przegląd Sądowy, 7- 8, pp. 142- 154.
Waniek, D. & Staszewski, M. T (1995) (eds.) Referendum in Contemporary Poland (Warsaw: Instytut Studiów Politycznych PAN).
Zamoyski, S. (1931) Samorząd rolniczy [Agricultural self-government] (Kraków: W.L. Anczyca i Sp.).
Zgółkowa, H. (2002) (ed.) Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny [Practical Dictionary of Contemporary Polish] (Poznań: Kurpisz).
Zieliński, E. (1989) Referendum in the Contemporary World (Warsaw: Książka i Wiedza).
