Javni interes pri varovanju narave, ki ga izvaja občinska uprava
DOI:
https://doi.org/10.4335/18.2.421-432(2020)Ključne besede:
varovanje narave, posamezne oblike varovanja narave, javni interes, občinska uprava, posebno naravno območjePovzetek
Prispevek vsebuje analizo vprašanja javnega interesa na področju ohranjanja narave, ki ga izvaja občinska uprava, prikazano na primeru posameznih oblik ohranjanja narave, pri čemer je slednji izraz uporabljen v smislu koncepta, kot ga uporabljajo strokovnjaki na področju okoljskega prava. Prispevek zajema naravne spomenike, dokumentacijo, ekološke razloge ter naravne in pokrajinske komplekse, ki so vzpostavljeni s sklepom občinskega sveta, ki predstavlja akt lokalne zakonodaje. Upravne prepovedi, ki so v ta namen uvedene z aktom lokalne zakonodaje, morajo imeti ustrezna zakonska pooblastila in morajo upoštevati ustavno načelo trajnostnega razvoja ter načelo sorazmernosti, poleg tega pa mora biti prednostni cilj teh prepovedi oblikovanje posameznih posebnih območij z naravnimi značilnostmi, kar pomeni, da ne morejo a priori prepovedovati razvoja. Te prepovedi namreč omejujejo lastninsko pravico na nepremičninah, ki se nahajajo v območju, na katerega se prepovedi nanašajo. To pomeni, da mora občinski svet s takšno prostorsko uredbo upoštevati takšno obliko danega prostora, ki poleg javnega interesa na področju varstva narave upošteva tudi pogoje in zahteve socialnoekonomske ali kulturne narave. Zato je takšno uredbo mogoče optimalno uresničiti le, če na posebnem naravnem območju velja lokalni načrt prostorskega razvoja. Če naslovnik takšnega akta lokalne zakonodaje izpodbija njegovo veljavnost, je takšen akt lahko podvržen tudi sodni presoji upravnega sodišča, pod pogojem, da ima naslovnik tudi pravni in ne le dejanski interes.
Literatura
Barczak, A. (2006) Zadania samorządu terytorialnego w zakresie ochrony środowiska (Warszawa: Dom Wydawniczy ABC).
Brohm, W. (1999) Miejsce planowania lokalnego w prawie planowania przestrzennego i prawie ochrony środowiska, In: Kierunki rozwoju prawa administracyjnego. Podstawowe zagadnienia prawa budowlanego i planowania przestrzennego. Dziesiąte Niemiecko-Polskie Kolokwium Prawników Administratywistów, 8-12 września 1997 r. (Poznań: Wydawnictwo Poznańskie), pp. 303-325.
Danecka, D., Kierzkowska, J. S. & Trzcińska, D. (2018) Ograniczenia działalności gospodarczej ze względu na ochronę przyrody (Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer).
Dolnicki, B. (2016) Samorząd terytorialny (Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer).
European Union (1992) European Community Environment Legislation, Volume 4, Nature ECSC-EEC-EAEC (Brussels – Luxembourg: European Union).
Górski, M. & Barczak, A. (2015) Artykuł 4 ust. 3 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego jako inspiracja do przeglądu kompetencji między administracją samorządową i administracją rządową w zakresie ochrony środowiska. In: Ofiarska, M. (ed.) Europejska Karta Samorządu Lokalnego a prawo samorządu terytorialnego (Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego), pp. 95-110.
Kaźmierska-Patrzyczna, A. (2019) Ochrona różnorodności biologicznej w systemie prawnej ochrony przyrody (Warszawa: Wydawnictwo Poltext).
Nowacki, K. (1993) Administracyjnoprawne instrumenty ochrony środowiska naturalnego w Republice Federalnej Niemiec i Austrii. Studium prawnoporównawcze (Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego).
Rakoczy, B. (2006) Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Toruń: Wydawnictwo Dom Organizatora).
Rakoczy, B. (2020) Ochrona środowiska w praktyce gminy (Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer).
Stelmasiak, J. (1991) Strefa ochronna jako prawny środek ochrony środowiska we Francji, Annales Uniwersitatis Mariae Curie-Sklodowska, Sectio G, 38(16), pp. 225-232.
Stelmasiak, J. (2013) Interes indywidualny a interes publiczny w ochronie środowiska w obszarze specjalnym o charakterze ekologicznym (Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego).
Stelmasiak, J. (2017) Instytucja obszaru specjalnego w materialnym prawie administracyjnym na przykładzie obszarów specjalnych o charakterze ekologicznym, In: Hauser, R., Niewiadomski, Z. & Wróbel, A. (eds.) Prawo administracyjne materialne, vol. 7. System prawa administracyjnego (Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck), pp. 685-717.
Stelmasiak, J. & Waszkiewicz, R. (1995) The Integrated Forms of Environmental Protecion of Natural and Cultural Property, in: Hollo, E. J. & Marttinen, K. (eds.), North European Environmental Law (Helsinki: institute of Economic Law), pp. 437-448.
Stelmasiak, J. & Wilk-Ilewicz, A. (2013). Investments on the areascovered with Natura 2000 protection in the judical decisions of Polish administrative courts, In: Stelmasiak, J., Bielecki, L. & Ruczkowski, P. (eds.) Legal studies (München: Wydawnictwo Hieronymus Verlag Neuried), pp. 229-246.
Supernat, J. (1984) Odesłania do zasad prakseologicznych w prawie administracyjnym, Acta Uniwersitatis Wratislaviensis. Prawo. t. 127.
Trzcińska, D. (2014) Administracyjnoprawne instrumenty ochrony przyrody po akcesji Polski do Unii Europejskiej, In: Sługocki, J. (ed.) Dziesięć lat polskich doświadczeń w Unii Europejskiej. Problemy prawnoadministracyjne, vol. I (Warszawa: Wydawnictwo Presscom), pp. 493-517.
Woźniak, M. (2018) Interes publiczny i interes indywidualny w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego).
Zacharczuk, P. (2017) Obszary specjalne w materialnym prawie administracyjnym (Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck).
Zdyb, M. (1991) Prawny interes jednostki w sferze materialnego prawa administracyjnego. Studium teoretyczno-prawne (Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej).
Zimmermann, J. (2013) Aksjomaty prawa administracyjnego (Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer).
