Rezultati kohezijske politike Evropske unije v smislu izboljšanja kakovosti življenja na regionalni ravni (kakor ponazarja primer vzhodne Poljske)
DOI:
https://doi.org/10.4335/18.1.53-69(2020)Ključne besede:
kohezijska politika, sredstva Evropske unije, kakovost življenja, subjektivna ocena prebivalcev, vzhodna PoljskaPovzetek
Cilj prispevka je oceniti pomembnost sredstev Evropske unije v podporo kohezijski politiki, ki jih koristijo lokalne samouprave vzhodne Poljske za izboljšanje kakovosti življenja svojih prebivalcev. Empirični podatki, uporabljeni v raziskavi, se nanašajo na pet pokrajin v vzhodni Poljski, raziskovalni podatki pa so vzeti iz virov glavnega poljskega statističnega urada v Varšavi. Časovni obseg raziskave zajema obdobje od leta 2004 do leta 2018. Izbiro prostorskega obsega raziskave utemeljujeta obrobna lega vzhodne Poljske in dejstvo, da ima ta regija koristi od programa EU, ki finančno podpira enote lokalne samouprave. Prispevek podrobneje obravnava koriščenje sredstev EU, katerih namen je izboljšati kohezijsko politiko, ki jo izvajajo lokalne samouprave vzhodne Poljske, in mnenja prebivalcev glede izboljšanja njihove kakovosti življenja. Raziskava dokazuje, da so pokrajine vzhodne Poljske še posebej upravičene do pridobivanja finančnih sredstev Evropske unije zaradi njihove nizke ravni bruto domačega proizvoda na prebivalca v primerjavi z državo kot celoto. Po besedah prebivalcev vzhodne Poljske se je kakovost njihovega življenja izboljšala in jo je mogoče obravnavati kot primerljivo z državnim povprečjem, četudi je malce slabša. Raziskava potrjuje hipotezo elaborata, da koriščenje sredstev EU s strani lokalnih samouprav v vzhodni Poljski povečuje povezanost države, ki se meri z izboljšano kakovostjo življenja prebivalcev. To pa je tudi ključni rezultat kohezijske politike Evropske unije.
Literatura
Balińska, A. (2015) Czynniki rozwoju terenów peryferyjnych Polski Wschodniej, Journal of Agribusiness and Rural Development, 36(2), pp. 153-160.
Barca, F. (2009) An Agenda for a Reformed Cohesion Policy, A Place-Based Approachto Meeting European Union Challenges and Expectations, Independent Report, available at: https://www.europarl.europa.eu/meetdocs/2009_2014/documents/regi/dv/barca_report_/barca_report_en.pdf (October 19, 2019).
Błachut, B., Cierpiał-Wolan, M., Czudec, A. & Ślusarz, G. (2017) Jakość życia w województwie podkarpackim w latach 2004-2015 (Rzeszów: Urząd Statystyczny w Rzeszowie, Uniwersytet Rzeszowski).
Campbell, A. (1976) Subjective measures of well – being, American Psychologist, 31(2), pp. 117-124.
Cloutier, S. & Pfeiffer, D. (2015) Sustainability Through Happiness: A Framework for Sustainable Development, Sustainable Development, 23, pp. 317-327.
Czapiński, J. (2012) Ekonomia szczęścia i psychologia bogactwa, Nauka, 1, pp. 17-34.
Czapiński, J. & Panek, T. (2009) Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków (Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania).
Czudec, A., Majka, A. & Zając, D. (2018) Impact of European Union Cohesion Policy at Local Level (Rural Areas of Eastern Poland Case Study), Lex localis - Journal of Local Self-Government, 16(4), pp. 785-803.
European Commission 2012 Entrepreneurship 2020 action plan. Reigniting the entrepreneurial Spirit in Europe (Brussels: Communication from the Commission to the Council, European Parliament, European Economic and Social Committee, Committee of the Regions).
Feldman, M., Lanahan, L. & Miller, J. (2011) Inadvertent infrastructure and regional entrepreneurship policy, In: Fritsch, M. & Schiller, F. (eds) Handbook of research on entrepreneurship and regional development (Cheltenham UK, Northampton MA, USA: Edward Elgar), pp. 216–251.
Grosse, T. G. (2007) Wybrane koncepcje teoretyczne i doświadczenia praktyczne dotyczące rozwoju regionów peryferyjnych, In: Tom, I. (ed) Ekspertyzy do Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 (Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego), pp. 119–134.
Hamryszczak, A. (2016) Konieczność efektywnego zainwestowania przez jednostki samorządu terytorialnego funduszu UE w perspektywie finansowej 2014–2020, In: Kondycja finansowa jednostek samorządu terytorialnego a możliwości wynikające z perspektywy finansowej 2014–2020 (Rzeszów: Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie, Wydział Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego), pp. 19-21.
Heley, J. & Jones, L. (2012) Relational rural: Some thoughts on relating things and theory in rural studies, Journal of Rural Studies, 28, pp. 208-217.
Holden, E., Linnerud, K. & Banister, D. (2017) The Imperatives of Sustainable Development, Sustainable Development, 25, pp. 213-226.
Kędzior, Z. (2003) Metodologiczne aspekty badania jakości życia, In: Jakość życia w regionie (Szczecin: Uniwersytet Szczeciński), pp. 15-18.
Kryk, B. & Włodarczyk-Śpiewak, K. (2006) Wybrane aspekty jakości życia na przykładzie województwa zachodniopomorskiego, In: Zachowania rynkowe gospodarstw domowych i przedsiębiorstw w okresie transformacji systemowej w Polsce (Szczecin: Uniwersytet Szczeciński), pp. 95-100.
Lambregts, B., Janssen-Jansen, L. & Haran, N. (2008) Effective governance for competitive region in Europe: the difficult case of the Randstad, GeoJournal, 72, pp. 45-57.
Lugo-Morin, D. R. (2016) Dynamics of Rural Communities Under Climate Change, Sustainable Development, 24, pp. 345-356.
Malik, K. (2011) Ewaluacja polityki rozwoju regionu: metody, wymiary i konteksty rozwoju zrównoważonego, Studia KPZK PAN, tom CXXXV.
McCann, P. & Ortega-Argilés, R. (2016) Smart specialisation, entrepreneurship and SMEs: issues and challenges for a results-oriented EU regional policy, Small Business Economics, 46(4), pp. 537-552.
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 82008) Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 (Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego).
Ostasiewicz, W. (2004) Ocena i analiza jakości życia (Wrocław: Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu).
Polverari, L. & Bachtler, J. (2005) The contribution of European Structural Funds to territorial cohesion, Town Planning Review, 76(1), pp. 29-43.
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013 2011 (Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego).
Raczkowska, M. (2016) Jakość życia w krajach Unii Europejskiej, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Ekonomia, 449, pp. 511-521.
Sen, A. (2002) Rozwój i wolność (Poznań: Zysk i s-ka).
Sęk, H. (1993) Jakość życia a zdrowie, Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny, 2, pp. 110–116.
Sieradzka, K. (2012) Polityka regionalna Unii Europejskiej – wczoraj, dziś i jutro, In: Przyszłość integracji europejskiej. Uwarunkowania rozwoju gospodarczego Unii Europejskiej (Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu), p. 169.
Sompolska-Rzechuła, A. (2013) Jakość życia jako kategoria ekonomiczna, Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinesis, Oeconomica, 301(71), pp. 127-139.
Szukiełojć-Bieńkuńska A. & Walczak, T. (2011) Statystyczny pomiar postępu społeczno-gospodarczego w zmieniającym się świecie, Wiadomości Statystyczne, 7-8, pp. 9–29.
Van Praag, C. M. & Versloot, P. H. (2007) What is the value of entrepreneurship? A Review of Recent Research, Small Business Economics, 29(4), pp. 351–382.
Wilkin, J. (2007) Obszary wiejskie w warunkach dynamizacji zmian strukturalnych, In: Ekspertyzy do Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 (Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego), pp. 593-616.
