Direct Democracy in Local Government in Poland As a Guarantee of the Rule of Law
DOI:
https://doi.org/10.52152/23.3.26-43(2025)Keywords:
local government, direct democracy, local referendum, democratic state of lawAbstract
The purpose of democracy, as exercised at the local level, is to conduct the process of binding decision-making by residents of local communities, with the consideration of all their interests and the public interest. It guarantees additional protection of their rights and heightens their sense of identity with the self-government community.
The subject matter of this article is to present instruments of direct democracy in local government in Poland, which instruments can be divided into two groups: classic mechanisms and new forms of direct democracy. The Polish legislator has been increasing the range of instruments of direct democracy, indicating how important their role is in the reborn local self-government, therefore laying the foundation for civic society and a democratic state under the rule of law. The proper normative formulation of said mechanisms and their correct application guarantee the modernity of democratic local self-government.
References
Augustyniak, M. (2014). Prawa i obowiązki radnego jednostki samorządu terytorialnego. Alphen, Netherlands: Wolters Kluwer..
Augustyniak, M. (2017). Partycypacja społeczna w samorzą dzie terytorialnym w Polsce i we Francji: studium administracyjnoprawne na tle porównawczym. Alphen, Netherlands: Wolters Kluwer.
Augustyniak, M. (2018). O pozorności praw obywatelskich w przestrzeni publicznej na podstawie wybranych mechanizmów partycypacji społecznej w samorządzie terytorialnym. Przegląd Prawa Publicznego, 3, 81-93.
Banaszak, B. (2009). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Studia Prawno-Ekonomiczne, (80), 119.
Czerw J. (2016). Referendum on the dismissal of a local government body - Local referendum. In Local Referendum Act (pp. 23-42). Retrieved from https://lexlege.pl/ustawa-o-referendum-lokalnym/rozdzial-5-referendum-w-sprawie-odwolania-organu-jednostki-samorzadu-terytorialnego/4305/
Czerw J. (2019). Pozycja ustrojowa wójta - stan aktualny i propozycje zmian w wybranych obszarach. In Pozycja ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego (pp. 154-164). Warszawa, Poland: Wolters Kluwer Polska.
Czerw, J. (2015). Referendum w sprawie odwołania wójta–instrument nadzoru społeczności lokalnej nad wójtem. Przegląd Prawa Publicznego, (7-8), 160-69.
De Tocqueville, A.. (1996). O demokracji w Ameryce. Warszawa, Poland: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Dolnicki, B. (2018). Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, wyd. II. Warszawa, Poland: Wolters Kluwer Polska SA.
Garlicki, L. (2002). Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Alphen, Netherlands: Wolters Kluwer.
Garlicki L. (2015), Polskie prawo konstytucyjne. Warszawa, Poland: Wolters Kluwer Polska.
Izdebski, H. (2018). Prawo do samorządu-prawo obywateli i prawo mieszkańców. Samorząd Terytorialny, (10), 5-16.
Level, G. (2014). Projets d'habitants et démocratie locale. Paris, French: Yves Michel.
Małysa-Sulińska, K., & Stec, M. (2020). Podmiotowość samorządu terytorialnego-ustrojowe pytania i dylematy. Alphen, Netherlands: Wolters Kluwer.
Niewiadomski, Z. (1994). Demokracja bezpośrednia w warunkach współczesnego samorządu terytorialnego (rozwiązania ustrojowo-prawne). In P. Buczkowski, & R. Sowiński (Eds.), Samorząd terytorialny drogą do demokracji (p. 29). Retreived from https://www.studocu.com/pl/document/uniwersytet-lodzki/prawo-administracyjne-i/demokracja-bezposrednia-w-samorzadzie-terytorialnym/9808947
Olejniczak-Szałowska, E. (2002a). Prawo do udziału w referendum lokalnym: rozważania na tle ustawodawstwa polskiego. Lodz, Poland: Uniwersytetu Łódzkiego.
Olejniczak-Szałowska, E. (2002b). Referendum lokalne w Ĺ› wietle ustawodawstwa polskiego. Warszawa, Poland: Difin.
Olejniczak-Szałowska, E. (2022). Referendum lokalne i wybory powszechne organów jednostek samorządu terytorialnego. In I. Lipowicz (Ed.), System Prawa Terytorialnego. Ustrój samorządu terytorialnego, Tom II (p. 82). Warszawa, Poland: Wolters Kluwer Polska.
Podgórska-Rykała, J. M. (2021). Instytucja obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej w jednostkach samorządu terytorialnego stopnia regionalnego. Studia Prawnicze KUL 2021, 2(86), 169-185.
Porębski, L. (2012). Porębski, L. (2012). Debata lokalna jako środek realizacji idei demokracji bezpośredniej, w: Maria Marczewska-Rytko i Stanisław Michałowski (red.). Demokracja bezpośrednia w samorządzie terytorialnym, 29-46.
Rachwał, M. (2013). Władza ludu czy elit politycznych? Próba zdefiniowania współczesnej demokracji. Przegląd Politologiczny, (1), 69-82.
Rosińska, A., & Kozłowski, P. (2022). Skuteczność instytucji referendum lokalnego w sprawie referendów tematycznych w kadencji 2014–2018. Eastern Review, 11(1), 181-197.
Sartori, G. (1987), The theory of democracy revisited, part one: Contemporary Debate. Thousand Oaks, CA: CQ Press.
Uziębło, P. J. (2007). Ustawa o referendum lokalnym. Komentarz. Retrieved from https://sip.lex.pl/komentarze-i-publikacje/komentarze/ustawa-o-referendum-lokalnym-komentarz-587233190
Zimmermann, J. (2014). Prawo administracyjne. Alphen, Netherlands: Wolters Kluwer.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Lex localis - Journal of Local Self-Government
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
