The Rebirth of Medical Self-Government in Poland in 1989

Authors

  • Piotr Kordel Ph.D., Assistant Professor, Poznan University of Medical Sciences, Department of Social Sciences and the Humanities, Poznań, Poland https://orcid.org/0000-0001-7817-0315
  • Marcin Moskalewicz Ph.D., Associate Professor, Poznan University of Medical Sciences, Department of Social Sciences and the Humanities, Poznań, Poland; Professor, Marie Curie-Sklodowska University, Institute of Philosophy, Lublin, Poland https://orcid.org/0000-0002-4270-7026

DOI:

https://doi.org/10.52152/22.2.104-119(2024)

Keywords:

Medical associations, Professional self-government, Democratization, Communism, Poland

Abstract

The Polish Chamber of Physicians and Dentists (Naczelna Izba Lekarska) and the regional chambers of physicians and dentists (Okręgowe Izby Lekarskie) are the organisational bodies of the professional self-government of physicians and dentists in Poland. They are responsible for supervising the proper and conscientious exercise of the medical professions, determining the principles of professional ethics and deontology, and representing and protecting the medical professions. The history of Polish medical self-government dates back to the end of the nineteenth century. The development of the chambers was stopped in 1950 by the communist regime when the authorities decided to dissolve them. This article, which is partly based on unpublished sources, presents the efforts of Polish doctors to regain their professional self-government. It shows how these efforts were linked to the democratisation processes of Poland in 1989.

References

Baszkowski, A., Marcinkowski, J., & Zarzycki, A. (2000). Wielkopolska Izba Lekarska. Tradycja i współczesność 1921-1999. Poznań, Poland: Wielkopolska Izba Lekarska.

Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu PRL. (1986). Biuletyn Komisji Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej nr 184/IX kad.

Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu PRL. (1986). Biuletyn Komisji Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej nr 230/IX kad.

Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu PRL. (1986). Biuletyn Komisji Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej nr 680/IX kad.

Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu PRL. (1989). Biuletyn Komisji Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej nr 927/IX kad.

Borodziej, W., & Garlicki, A. (Eds.). (2004a). Protokół końcowy Podzespołu do spraw zdrowia, załącznik 5. In Okrągły Stół. Dokumenty i materiały 4 (pp. 94-94). Warszawa, Poland: Kancelaria Prezydenta RP.

Borodziej, W., & Garlicki, A. (Eds.). (2004b). Protokół końcowy Pozespołu do spraw zdrowia, załącznik 11. In Okrągły Stół. Dokumenty i materiały 4. Warszawa, Poland: Kancelaria Prezydenta RP.

Borodziej, W., & Garlicki, A. (Eds.). (2004c). Stenogram z drugiego posiedzenia podzespołu do spraw zdrowia 28 lutego 1989 r. In Okrągły Stół. Dokumenty i materiały 3. Warszawa, Poland: Kancelaria Prezydenta RP.

Borodziej, W., & Garlicki, A. (Eds.). (2004d). Stenogram z piątego posiedzenia podzespołu do spraw zdrowia 14 marca 1989 r. In Okrągły Stół. Dokumenty i materiały 3. Warszawa, Poland: Kancelaria Prezydenta RP.

Borodziej, W., & Garlicki, A. (Eds.). (2004e). Stenogram z pierwszego posiedzenia podzespołu do spraw zdrowia 18 lutego 1989 r. In Okrągły Stół. Dokumenty i materiały 3. Warszawa, Poland: Kancelaria prezydenta RP.

Borodziej, W., & Garlicki, A. (Eds.). (2004f). Stenogram z trzeciego posiedzenia podzespołu do spraw zdrowia 8 marca 1989 r. In Okrągły Stół. Dokumenty i materiały 3. Warszawa, Poland: Kancelaria Prezydenta RP.

Brzeziński, T. (2001). Polskie Towarzystwo Lekarskie 1951-2001. Warszawa, Poland: Script.

Grelowski, Z. (1947). Samorząd specjalny: Gospodarczy – zawodowy – wyznaniowy – według obowiązujących ustaw w Polsce. Poznań, Poland: Oddział Księgarski Społem" Zw. Gospod. Spółdz. R.P.

Grzelak, M., & Kmieciak, R. (2012). Ustrój i zadania samorządu gospodarczego. In S. Wykrętowicz (Ed.), Samorząd w Polsce. Istota, formy, zadania. Poznań, Poland: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej.

Hegel, G. W. F. (1969). Zasady filozofii prawa. Warszawa, Poland: PWN.

Kafoňková, S. (2007). Česká lékařská komora a její postavení v politickém systému ČR. Bakalářská práce (Bachelor's thesis, Masarykova univerzita, Brno, Czech Republic). Retrieved from https://is.muni.cz/th/gixoo/kafonkova-final_urad.pdf

Kaiser, A. (2005). Die Geschichte der Schlesien Arztekammer. In Symposium Vergangenheit verstehen Zukunft gestalten. Referate fur das Symposium. Wrocław Poland: Wydawnictwo Dolnośląskiej Izby Lekarskiej.

Kępa, M. (2021). Essence of self-governance illustrated with an example of the professional self-government body of legal counsels (in Poland). Lex Localis-Journal of Local Self-Government, 19(4), 893-919. https://doi.org/10.4335/19.3.893-919(2021)

Kordel, P. (2010). Wybory organów samorządu lekarskiego w Polsce. In A. Stelmach (Ed.), Prawo wyborcze i wybory. Doświadczenia dwudziestu lat procesów demokratyzacyjnych w Polsce (pp. 211-222). Poznań, Poland: Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM.

Moskalewicz, M., & Przybylski, W. (2018). Making sense of Central Europe. Political concepts of the region. In M. Moskalewicz & W. Przybylski (Eds.), Understanding Central Europe. London, UK: Routledge.

Nasierowski, T. (1992). Świat lekarski w Polsce. Warszawa, Poland: Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie.

Naczelna Izba Lekarska. (2023). Informacje statystyczne [Dataset]. Retrieved from https://nil.org.pl/rejestry/centralny-rejestr-lekarzy/informacje-statystyczne

Prętki, K. (2007). Przekształcenia systemu ochrony zdrowia w Polsce po II wojnie światowej. Poznań, Poland: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Rutkowska, M. (2004). Samorządy zawodowe w okresie transformacji w Polsce. Wrocław, Poland: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.‌

Sejm PRL IX kadencji. (1988). VI Sesja, Druk nr 362. Warszawa, Poland: Kancelaria Sejmu PRL.

Sejm PRL IX kadencji. (1989). Sprawozdanie Stenograficzne z 48 posiedzenia Sejmu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w dniu 17 maja 1989 r. Warszawa, Poland: Kancelaria Sejmy PRL.

Skrzypczak, J. (2017). Professional self-government in Poland on the example of the professional self-government of physicians and dentists – past, present, and future challenges. Public Policy and Economic Development, 11(15), 259-270.

Sypniewski, D. (2018). Competition restrictions by professional self-government. Ekonomia i Prawo. Economics and Law, 17(4), 405-415.

Trembecka, K. (2003). Okrągły Stół w Polsce. Studium o porozumieniu politycznym [The "Round Table" in Poland. A study of a political agreement]. Polityka i Społeczeństwo, 1(7), 295-301.

Wielkopolskiej Izby Lekarskiej. (2023). Uchwała Okręgowej Rady Lekarskiej Wielkoposkiej Izby Lekarskiej ORL-105/2023/IX. Retrieved from https://wil.org.pl/wp-content/uploads/ORL-105-2023_IX_DOI-sig-sig.pdf

Ustawa o odpowiedzialności zawodowej fachowych pracowników służby zdrowia. (1950). Retrieved from https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19500360332/U/D19500332Lj.pdf

Ustawa o samorządzie pielęgniarek i położnych. (1991). Retrieved from https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910410178/O/D19910178.pdf

Ustawa o ustroju i zakresie działania izb lekarskich. (1921). Retrieved from https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19211050763/O/D19210763.pdf

Ustawa o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych. (1991). Retrieved from https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910080027/U/D19910027Lj.pdf

Ustawa o zniesieniu izb lekarskich i lekarsko-dentystycznych. (1950). Retrieved from https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19500360326/O/D19500326.pdf

Vitkutė, E. A. (2020). Professional self-government in Lithuanian public law (Doctoral thesis, Vilnius University, Vilnius, Lithuania). Retrieved from https://epublications.vu.lt/object/elaba:69279611/index.html

Zákon České národní rady č.113/1929 Sb. o lékařských komorách, 113/1929. (1929). Retrieved from https://www.psp.cz/eknih/1929ns/se/tisky/t1109_00.htm

Zákon České národní rady o České lékařské komoře, České stomatologické komoře a České lékárnické komoře. (1991). Retrieved from https://www.psp.cz/sqw/sbirka.sqw?r=1991&cz=220

Zákon Slovenskej národnej rady z 3. decembra 1991 o Slovenskej lekárskej komore, Slovenskej komore zubných lekárov a Slovenskej lekárnickej komore. (1991). Retrieved from https://www.slov-lex.sk/pravne-predpisy/SK/ZZ/1992/13/vyhlasene_znenie.html

Downloads

Published

2024-04-30

Issue

Section

Article